گزیده ی تاریخ و ادبیات آذربایجانی - AZƏRBAYCAN TARİX VƏ ƏDƏBİYYATINDAN SEÇİLMİŞLƏR

آذربایجان تاریخ و ادبیاتیندان ، سئچیلمیشلر

بختیار وهابزاده : آخی دونیا فیرلانیر

+0 به ین
(1)واختین دییرمانیندا داش اریدی قوم اولدو

 تاریخه آتدیغیمیز قاییتدی لزوم اولدو

 دوننین حقیقتی بو گون ترس یوزوم اولدو

 نییه ده یوزولماسین؟ آخی دونیا فیرلانیر.

(2) چوخ اُولاقلار ایچینده چوخ اُولاری اُولادیم

آشیب داشان آرزومو من آرتیق جیلوولادیم

 من آتامی اُوتموشم منی اوتور اولادیم

 بو بئله ده اولمالی آخی دونیا فیرلانیر.

(3) دونن دوز ساندیغیمی بوگون ایری سانیرام

 بعضا اُولور اُوزومده ن اُوزوم اَُوغورلانیرام

 هر ایل باشقا آرزونون باشینا فیرلانیرام

 نییه ده فیرلانماییم؟آخی دونیا فیرلانیر.

(4) چوخ اگیلن گورموشم اییلمه ین باشلاری

 سولار دورولدو گوُردوك دیبینده كی داشلاری

 عنوانینی دگیشدی دوننین آلقیشلاری

 نییه ده دگیشمه سین؟آخی دونیا فیرلانیر.

(5) نئجه دوُنور بو دوران نئجه دوُنور بو گردیش

 تازی لرین اوستونه دوُوشان لاردا گولرمیش!

 دونیا بینا اوَلاندان هر شئی دگیشیلرمیش

 دگیشمه سین نئیله سین؟آخی دونیا فیرلانیر.

(6) ابدی نی دونیادا من ابدی سانمادیم

 بیر آتشه توتوشدوم مین آتشه یانمادیم

 بت لار گلدی و گئتدی بیرینه اینانمادیم

 نییه اینانمالی یام؟ آخی دونیا فیرلانیر!

(7) فیرلاندیقجا بودونیا یوُخدا دوُنور وار اولور

 قورویان چشمه لردن سولار یئنه جار اولور

 بو دونیانین خیری ده شرری ده تكرار اولور

 نییه تكرار اولماسین؟آخی دونیا فیرلانیر.

(8) مین-مین ایللر بو دونیا بئله جه فیرلانسادا

 بیر یووانین بولبولو مین بوداغا قوُنسادا

 آیلار ایللر فصیللر بیربیرینی دان سادا

 دگیشمزدیر عقیده م ؛چوُخدا دونیا فیرلانیر

(9) نه قده ر ایسته ییرسه مین اوُ قده ر فیرلانا

 قارشیما گاه شرچیخا ،گاه خییر دیغیرلانا

 چرخ فلك ایسته ییر لاپ ترسینه دولانا

 عقیده می هئچ نیه دگیشمه رم من یئنه

**************************************


Vaxtın dəyirmanında daş əridi, qum oldu,
Tarixə atdığımız qayıtdı, lüzum oldu.
Dünənin həqiqəti bu gün tərs yozum oldu,
Niyə də yozulmasin, axı, dünya fırlanır
.

AXI DUNYA FIRLANIR

Çox ovlaqlar içində çox ovları ovladım,
Aşıb-daşan arzumu mən artıq cilovladım.
Mən atamı ötmüşəm, məni ötür övladım,
Bu, belə də olmalı, axı, dünya fırlanır.

AXI DUNYA FIRLANIR

Dünən düz sandığımı bu gün əyri sanıram.
Bəzən olur, özümdən özüm oğurlanıram.
Hər il başqa arzunun başına fırlanıram,
Niyə də fırlanmayım, axı, dünya fırlanır
...

AXI DUNYA FIRLANIR

Çox əyilən görmüşəm, əyilməyən başları.
Sular duruldu, gördük dibindəki daşları
Ünvanmı dəyişdi dünənin alqışları;
Niyə də dəyişməsin, axı, dünya fırlanır
...

AXI DUNYA FIRLANIR

Necə dönür bu dövran, necə dönür bu gərdiş,
Tazılarm üstünə dovşanlar da gülərmiş.
Dünya bina olandan hər şey dəyişilərmiş,
Dəyişməsin neyləsin, axı, dünya fırlanır
.

AXI DUNYA FIRLANIR

Əbədini dünyada mən əbədi sanmadım,
Bir atəşə tutuşdum, min atəşə yanmadım,
Bütlər gəldi və getdi, birinə inanmadım
Niyə inanmalıyam, axı, dünya fırlanır
.

AXI DUNYA FIRLANIR

Firlandıqca bu dünya, yox da dönüb var olur,
Quruyan çeşmələrdən sular yenə car olur.
Bu dünyanın xeyri də, şəri də təkrar olur,
Niyə təkrar olmasın? Axı, dünya fırlanır
.

AXI DUNYA FIRLANIR

Min-min illər bu dünya beləcə fırlansa da,
Bir yuvanın bülbülü min budağa qonsa da,
Aylar, illər, fəsillər bir-birini dansa da,
Dəyişməzdir əqidəm, çox da dunya fırlanır
,

AXI DUNYA FIRLANIR

Nə qədər istəyirsə, min o qədər fırlana,
Qarşıma gah şər çıxa, gah xeyir dığırlana.
Çərxi-fələk istəyir lap dolana tərsinə,
Əqidəmi heç nəyə dəyişmərəm mən yenə.




بختیار وهابزاده : سن هاردان بیله سن؟ - Bəxtiyar Bavabzadədən: Sən hardan biləsən

+0 به ین
Sən hardan biləsən nə çəkirəm mən.
Payızam...
Ey ömrün ilk baharlısı,
Sən hardan biləsən, nədən biləsən
Yoxdur bu dünyada səndən varlısı…

...Duman tək dağlara çəkilən mənəm,

Budaqlar üstündə quş tək dinən sən.
Payızda yarpağı tökülən mənəm,
Ömrün yaz çağında çiçəklənən sən.

İllərim xərclənmiş, ömür gödəlmiş,

Sənin yol gedəsi çox illərin var.
Mənim ürəyimdə baş-başa gəlmiş
Kövrək duyğulardan nə xəbərin var.

Deyirsən, ocağın közü mənəm, mən,

Sənsə tüstülənən xatirələrsən.
Ancaq xatirəmi?
Səhvin var sənin,
Dağdan xəbərsizdi arandakılar.
Bir də... unutma ki, tüstülənənin
Təzədən tutuşub alışması var.

Sən hardan biləsən, sevda anları

Qənimət payıdır tükənən ömrün.
Sısqa bir bulağın son damcıları
Daha şirin olur təşnələr üçün.

Sən hardan biləsən, axşam şöləsi

Niyə aynaları alovlandırır.
...Sən hardan biləsən bülbülün səsi
Niyə son baharda ürək yandırır.

Artır zaman-zaman vaxtın qiyməti,

Arzu min həvəsdə, ürək təlaşda.
Sən hardan biləsən, gözün ləzzəti
Qəlbin ağrısına dönür bu yaşda.

Sevgi yaş tanımır... Qəlbini yandır!

Yanaraq yaşasan, yaş düşməz yada.
Sevən doxsanında hələ cavandır,
Sevməyən qocadır otuzunda da.

Ürək alışırsa, günahkarmı yaş?

Sevəni qınama, sevəcək sevən!
Yaş ilə ürəyi deyil, a qardaş,
Boş ilə dolunu çəkiyə qoy sən!

Bir ömrü illərlə ölçmək düz deyil,

Ömürlə illəri ölçəsən gərək.
Hissinlə, qəlbinlə dinlə nə deyir,
Bu duyan, bu yanan, alışan ürək...
Yaşarkən həyatı sevirəm...Nə qəm
Ölərkən ölümlə sevişəcəyəm...


بختیار وهابزاده : قورخو، Qorxu

+0 به ین

من قورخورام ، سن قورخوسان

اودا قورخور ، بودا قورخور

قورخوروق بیز

تازا فیكیر بینیمیزه گلن كیمی

تئز قورخوروق

قورخدوغوموز بس دئیلمیش  باشقاسیندان

ئوزوموزدن بیز قورخورق

قورخو ، قورخو

بیر قورد اولوب یئییر بیزی ایچیمیزدن

نه گؤزله ییر وطن بیزدن؟

ایراده یوخ

كیشیلیك یوخ

بیز قورخوروق

بیز قورخوروق

فیكیر ئولور

جان سوستالیر

ئورك دونوب

روح بوغولور

قورخو بیزیم دیلیمیزده كلید اولور

بینیمیزده قفیل اولور

درد بودوركی

بو دردیده

بیز قانیریق ، بیز بیلیریك

قورخا ، قورخا

ئوزوموزده ، ئوزموزاوچون

بیر قورخیا چئوریلیریك

  **********************************

Mən qorxuram sən qorxursan

O da qorxur,bu da qorxur
Biz qorxuruq
Təzə fikir beynimizə gələn kimi
Tez qorxuruq
Başqasından qorxduğumuz bəs deyilmiş
Özümüzdən biz qorxuruq.
Qorxu, qorxu
Bir qurd olub yeyir bizi içimizdən
Nə gözləyir vətən bizdən?
İradə yox
Kişilik yox
Biz qorxuruq
Biz susuruq
Fikir ölür
Can sustalır
Ürək donub
Ruh boğulur
Qorxu bizim dilimizdə kilid olur
Beynimizdə qıfıl olur
Dərd budur ki bu dərdi də
Biz qanırıq, biz bilirik
Qorxa qorxa
Özümüzdə, özümüz üçün
Bir qorxuya çevrilirik



 

 



بختیار وهابزاده: دئیلمی

+0 به ین

عؤمور باشدان باشا بئشیكدن قبره *** حیاتین سئوینجی غمی دئیلمی؟

ئولوم بیر عؤمورلوك ایضطیرابلارین *** آغرینین ، آجینین جمعی دئیلمی؟

 

معنوی دونیایا قالخیب اوجالماق***قانادلی دویغویا قیسمتدیر آنجاق

بئله ایسه عؤموردن،گوندن كام آلماق***هركسین آرزوسو كامی دئیلمی؟

 

كئچیر مقاملار دا گونده یوزالدن *** هانسی گیزلی الدیر پوزان ، دوزلدن؟

سنین گووندیین دونیا ازلدن *** اكیلن ، بیچیلن، زمی دئیلمی؟

 

ایاقلار آلتیندا یئر اولدو تاپداق *** سررینی ، مغزینی ، بیلمدیك آنجاق

تاپداق ائتدییمیز بو قارا تورپاق *** ابدی منزیلین دامی دئیلمی؟

 

دامیمیز اوستونده گزر، هی گزر *** هره ئورینجه بیر منزیل بزر

تورپاقی سورماقدان ائتمدیك حذر*** بودا عاقلیمیزین كمی دئیلمی؟

 

ئوتری منزیلده قدر حوكم ائدیر*** كیمیمیز بال ایچر كیمیمیز زهر

ابدی منزیلده هامی بیر نفر*** بیر نفر ئوزوده هامی دئیلمی؟

                             *************************

Ömür başdan-başa, beşikdən-qəbrə
Həyatın sevinci, qəmi deyilmi ?
Ölüm bir ömürlük iztirabların-
Ağrının, acının cəmi deyilmi ?

Mənəvi dünyaya qalxıb ucalmaq
Qanadlı duyğuya qismətdir ancaq.
Beləysə, ömürdən, gündən kam almaq
Hər kəsin arzusu, kamı deyilmi ?

Keçir məqamlar da gündə yüz əldən
Hansı gizli əldir pozan, düzəldən.
Sənin güvəndiyin dünya əzəldən
Əkilən, biçilən zəmi deyilmi ?


Ayaqlar altında yer oldu tapdaq,
Sirrini, məğzini bilmədik ancaq.
Tapdaq etdiyimiz bu qara torpaq
Əbədi mənzilin damı deyilmi ?

Damımız üstündə gəzər, hey gəzər,
Hərə ürəyincə bir mənzil bəzər.
Torpağı sormaqdan etmədik həzər,
Bu da ağlımızın kəmi deyilmi ?

Ötəri mənzildə qədər hökm edər,
Kimimiz bal içər, kimimiz zəhər:
Əbədi mənzildə hamı – bir nəfər,
Bir nəfər özü də hamı deyilmi ?



آردینی اوخو

بختیار واهابزاده: گئن دوشه

+0 به ین
آچاممادیم بیر قاپینی عذابسئز

هئچ اولمادی كدر مندن گئن دوشه

عؤمروم بویو بیر دیله یه جان آتدیم

سولادیغیم سونبولومه دن دوشه


كئچدیم نئچه دولانباجدان دولایدان

سئچیلمه دی گون هفته دن ، ایل آیدان

با غیریرام ایچیمده كی هارایدان

بوز باغلایان كؤنول لره اون دوشه



ایندی داها دویوشورم دؤزومله

ئوز الیمله  ئوزومه دیر بو حمله

دؤزوم بیتدی ، قورخورام كی ئوزمله

قده ریمین آراسینا قان دوشه


قان قؤخویور زمانه نین یئل لری

قوم گتیریر ، لیل گتیریر سئل لری

نیئله ییرم غم مؤهورلو ایل لری

قیسمتیمه ایسته دیم آن دوشه


ئوز یولونو هئچ آزمادی بو گردیش

زمیم یاندی تاخیلیمی بیچمه میش

نه اولاركی بو دونیادان كؤچمه میش

منیم حسرت گؤزلریمه(قوزئیمه) گون دوشه